jueves, 8 de diciembre de 2011

Un eclipse total de Luna poderáse ver o 10 de decembro.

Un eclipse total de Luna poderáse ver o próximo 10 de decembro ó amencer dende a zona oeste de Estados Unidos ata Europa do Este, informou a axencia espacial estadounidense (NASA).


Os que desexen disfrutar do espectáculo terán que estar listos antes do amencer, xa que comezará sobre as 04.45 da mañá, hora do Pacífico (12.45 GMT) cando a sombra da Terra caia sobre o disco luar.

Casi duas horas máis tardes a Lúa quedará totalmente engulida nunha luz vermella, un efecto que non poderá volver a verse ata 2014 e que será visible dende o lado do Pacífico de EE.UU, a través do Océano Pacífico e Asia, e o este de Europa.

O eclipse total de Lúa prodúcese cando o Sol, a Terra e a Lúa se aliñan.

O color tomado pola Lúa, que vai dende o laranxa ata o marrón débese a que os raios solares se descompoñen ao pasar pola atmósfera terrestre, filtrando as radiacións de onda máis cortas de cor azul e permitindo o paso das de onda máis longa de cor vermella.

O encoloramento da Lúa terá distintos ciclos ao londo do eclipse, "penumbra" é a primeira etapa, cando a Lúa comeza a ocultarse tras unha leve sombra producida pola Terra.

O segundo ciclo chámase "umbra" e corresponde ao momento en que a Lúa comeza a cubrise coa sombra máis escura da Terra.
Despois comeza a fase de "totalidade", cando a Lúa está completamente cuberta pola sombra da Terra e toma un color vermello intenso.

O punto máximo do eclipse producirase cando a Lúa esté totalmente escurecida pola Terra, que se interpoñerá por completo entre o Sol e o satélite.

Dende o momento en que acaba a "totalidade", comeza o final da eclipse, cando a "umbra" deixará ver de novo a superficie luar.



martes, 6 de diciembre de 2011

A NASA confirma a existencia dun planeta que podería ser habitable.

Os descubrimentos científicos están conseguindo que, paso a paso, a realidade vaia aproximándose as historias de ciencia ficción con viaxes a outros planetas habitables para o ser humano e formas de vida extraterrestre. Nese límite entre a imaxinación e a realidade localízase o descubrimento que confirmou onte a NASA. Trátase do planeta Kepler-22b, no cal podería existir vida, xa que se encontra na zona de habitabilidade dunha estrela similar ao Sol. Foi grazas a misión Kepler, o laboratorio espacial que dende 2009 busca exoplanetas por toda a Vía Láctea, que se conseguiu comprobar que este planeta cumple a condición para poder ter auga en estado líquido na súa superficie: estar na "zona habitable" dunha estrela.

Da lista de 54 exoplanetas que a NASA fixo pública en febreiro de 2011, Kepler-22b é o primeiro no que se completou o estudo para ratificar a súa clasificación como planeta nunha zona habitable. Esta confirmación supón un paso máis no descubrimento de planetas nos que poderían encontrarse formas de vida extraterrestre. "Este é un gran hito na búsqueda do planeta xemelgo a Terra", reconoceu Douglas Hudgins, quen forma parte do programa Kepler.

Kepler-22b encóntrase a 600 anos luz de distancia da Terra, o seu radio é 2,4 veces maior ó do noso planeta e o astro arredor do que orbita é lixeiramente máis pequeno e máis frío que o noso Sol. Porén hai datos que aínda se descoñecen, como se a súa composición é maioritariamente líquida, gaseosa ou rocosa.

O sistema que Kepler utiliza para atopar planetas é relativamente sinxelo: analiza os cambios no brillo dunha estrela para comprobar si se deben ao cruce dun planeta frente a ela. Para verificar que esa sinal é un planeta, necesita un mínimo de tres tránsitos ou cruces e do análisis posterior dende a Terra realizado dende o telescopio espacial Spitzer. William Borucki, investigador principal da misión Kepler, reconoce que no caso do Kepler-22b a sorte sorriulles. "O primeiro tránsito foi capturado tres días despois de que Kepler estivera operativo". O seu equipo tivo que agardar ata as navidades de 2010 para que o terceiro tránsito ocorrera. Ademais de Kepler-22b, o equipo encargado de esta misión corroborou o descubrimento de outros 1.904 candidatos a convertirse en planetas, o que eleva a 2.326 o total de corpos celestes que poderían recibir esta clasificación nos próximos meses.


Este diagrama compara o noso propio sistema solar co sistema Kepler 22, donde se detectou o planeta Kepler-22b.

Montañas e xeo subterráneo en Marte.

A sonda Mars Express da ESA, móstranos a cordilleira de Phlegra Mons, unha rexión na que as inspeccións radar indican a existencia de grandes cantidades de auga baixo a superficie. Esta reserva podería abastecer futuras misións tripuladas ao Planeta Vermello.

Phlegra Mons é unha serpenteante cordilleira de montes e crestas que se extende dende a rexión noroeste da provincia volcánica do Elysium (30ºN) ata as terras baixas do norte (50ºN). 

É probable que esta cordilleira non teña unha orixe volcánica, senón que se formou baixo a acción das forzas tectónicas que comprimiron a rexión na antigüidade. 

Estas novas imaxes, obtidas coa cámara estéreo de alta resolución que viaxa a bordo da sonda Mars Express da ESA, permiten observar a cadea montañosa de preto. En elas pódese apreciar que prácticamente todas as montañas están rodeadas por "abanos lobulares de derrubos" (LDAs, no seu acrónimo inglés- unhas estructuras redondeadas que aparecen con frecuencia entorno ás mesetas e montañas destas latitudes). 

Pénsase que este material foise xuntando ao longo dos anos, froito dos desprendementos nas ladeiras e acantilados que rodean. Morfolóxicamente, parécense moito as acumulacións de derrubos que cubren os glaciares aquí na Terra.

Este feito indica que tal vez tamén existan glaciares enterrados baixo a superficie de Marte nesta rexión.

Esta hipótesis foi respaldada polas observacións feitas polo radar que viaxa a bordo da sonda Mars Reconnaissance Orbiter da NASA. 

As observacións radar demostran que a presencia de abanos lobulares de derrubos está case sempre relacionada coa existencia de auga en estado sólido baixo a superficie, as veces a tan só 20 metros de profundidade.

Os cráteres de impacto nos alrededores de Phlegra Mons presentan marcas que indican unha recente actividade glacial na rexión. As teorías indican que as crestas do sistema montañoso formáronse cando os cráteres máis antigos se encheron de névoa. Ao longo dos anos, a névoa foise compactando ata dar lugar aos glaciares que erosionaron o fondo de estos cráteres.

No val situado no centro da imaxe pódense diferenciar os característicos surcos glaciares.

Os glaciares destas latitudes medias formáronse en diferentes épocas ao longo dos últimos centos de millóns de anos, cando o eixe polar de Marte era bastante distinto do actual, e consecuentemente, tamén das condicións climáticas na rexión. 

Todos estos indicios suxiren que podería haber grandes cantidades de auga ocultas baixo a superficie de Marte na rexións de Phlegra Mons. Se así fora, estas grandes reservas poderían abastecer de auga aos futuros astronautas que exploren o Planeta Vermello.




sábado, 19 de noviembre de 2011

O maior descubrimento astronómico do siglo XX, ¿atribuído ao científico equivocado?

O descubrimento da expansión do Universo, asignado a Hubble, foi descrito dous anos antes polo crego belga Georges Lamaître, pero párrafos da súa teoría foron ocultados.

O maior descubrimento astronómico do siglo XX, a expansión do Universo, puido haber sido acreditado a persoa equivocada. O pai «oficial» de esta máxima científica é o famoso astrónomo estadounidense Edwin Hubble (1889-1953), pero rapidamente medrou arredor de este descubrimento unha especie de teoría da conspiración na que Hubble incluso foi acusado de plagiar o auténtico cerebro do asunto, o crego e cosmólogo belga George Lemaître (1894-1966). Incluso se chegou a afirmar que alguen censurou o artículo de Lemaître para favorecer ao norteamericano. O astrofísico Mario Livio, do Space Telescope Science Institute (Baltimore), aclarou o enredo. Según os seus resultados, que aparecen publicados na revista Nature, non existiu ningunha man negra nin unha historia de misterio, senón que foi o propio sacerdote o que se autocensurou nun xesto de humildade que sería moi raro de ver nestes tempos.

Durante casi un século, o astrónomo estadounidense Edwin P. Hubble levouse a fama de este descubrimento histórico, que cambiou o que hasta entonces se sabía de astronomía. Hubble señalou que o universo se expande uniformemente en todas as direccións, o que resolvía o dilema de Einstein de por qué o Cosmos non se había colapsado baixo a súa propia gravidade. Irónicamente, Hubble non conseguiu un Premio Nobel por este descubrimento, aínda que astrónomos de dous equipos de forma independente que encontraron evidencias da aceleración do Universo sí se levaron o de Física este ano. Polo menos, Hubble conseguiu que máis maravilloso telescopio da historia, levara o seu nome.

Hubble publicou o seu histórico traballo no que se determina a tasa de expansión do Universo en 1929. Este basase nas aparentes velocidades de recesión das galaxias, que previamente foran medidas polo astrónomo Vesto Slipher. O análisis de Hubble mostraba que canto máis lexos estaba a galaxia, máis rápido parecía estar retrocedendo. A tasa de expansión cósmica coñécese hoxe como a constante de Hubble.

Porén, dous anos antes, un crego belga e cosmólogo, Georges Lemaître, publicou conclusións moi similares e calculou unha tasa de expansión similar ao que Hubble publicaría máis adiante. Lemaître basou o seu análisis nos mesmos datos de corremento ao vermello de Slipher.

Pero o descubrimento de Lemaître pasou desapercibido porque se publicou en francés, nunha mais ben oscura revista científica belga chamada Annales de la Société Scientifique de Bruxelles (Anales da Sociedade Científica de Bruselas). A historia habería acabado ahí, salvo por que no traballo que Lemaître foi posteriormente traducido e publicado no Monthly Notices da Real Sociedad Astronómica. Pero ocorreu algo extraño. Cando se publicou en 1931, algúns dos cálculos do belga que logo pasarían a formar o que se coñecería como a Constante de Hubble, foron omitidos.



O astronómo Edwin Hubble (dta.) e o crego belga Georges Lemaître

lunes, 14 de noviembre de 2011

Descubren restos da materia prima orixinal do Universo.

Astrónomos da Universidade de California en Santa Cruz encontraron, por primera vez, restos da materia prima orixinal do Universo en nubes de gas que datan da noite dos tempos. Estas nubes conteñen remanentes absolutamente intactos do gas «limpo» que apareceu nos primeiros minutos despois do Big Bang e que nunca chegou a formar parte das estrelas. O descubrimento, que apareceu publicado na revista Science, coincide coas prediccións teóricas sobre os oríxenes dos elementos no Cosmos.

Soamente os elementos máis lixeiros, principalmente hidróxeno e helio, se crearon no Big Bang. A continuación, tiveron que pasar varios centos de millóns de anos para que grupos de este gas primordial se condensaran para formar as primeiras estrelas, momento no que os elementos máis pesados se forxaron. Ata agora, os astrónomos detectaron sempre «metais» (término para referirse a todos os elementos máis pesados que o hidrógeno e o helio) en calquera lugar que buscaran no Universo.

«Por máis que tratáramos de encontrar material limpo no Universo, non habíamos conseguido nada ata agora. Esta é a primeira vez que puidemos observar gas prístino non contaminado polos elementos máis pesados das estrelas», afirma J. Xavier Prochaska, profesor de astronomía e astrofísica na Universidade de California en Santa Cruz.

«A falta de metais dicenos que este gas está intacto», dice Michele Fumagalli, principal autora da investigación, tamén da UC Santa Cruz. «É moi emocionante, porque é a primeira evidencia que coincide plenamente coa composición do gas primordial predito pola teoría do Big Bang», añade. Porque as estrelas fusionan átomos para facer os seus elementos máis pesados, estos gases nunca se han visto involucrados na creación dunha estrela nos 2.000 millóns de anos que pasaron dende a grande explosión ata o seu descubrimento. En outras palabras, esos restos non han cambiado dende o orixen dos tempos.